Σε αντίθεση με
άλλα, πολυπληθέστερα και ποιό κοσμοπολίτικα νησιά, τα Κύθηρα σπάνια
αντιπροσωπεύονται στις σειρές εικονογραφημένων ταχυδρομικών δελταρίων των αρχών
του 20ου αιώνα. Στις 12 σειρές που κυκλοφόρησε η Ελληνική Ταχυδρομική Υπηρεσία
από το 1901 μέχρι το 1903 (384 συνολικά δελτάρια) δεν συμπεριλαμβάνεται ούτε
μια εικόνα από τα Κύθηρα. Με το άνοιγμα της αγοράς, ακολούθησαν δύο μεγάλες
σειρές που εξέδωσαν τα τυπογραφεία Πάλλη & Κοτζιά και Ελευθερουδάκη,
σημαντικά ανώτερες ποιοτικά όσο και καλλιτεχνικά.
Στον συλλέκτη
Αναστάσιο Σακελαρίου οφείλουμε το όμορφο αυτό Κυθηραϊκό δελτάριο, υπ’ αριθμόν
302 της σειράς Ελευθερουδάκη. Η ημερομηνία αποστολής του δελταρίου από την κ.
Ελένη Α. Οικονόμου είναι 2 Οκτωβρίου 1907, ενώ η πιθανή ημερομηνία έκδοσης
πρέπει να ήταν το 1905 ή 1906. Δυστυχώς, όπως συνηθιζόταν, δεν αναφέρεται το
όνομα του φωτογράφου. Ιδιαίτερη ζωντάνια προσδίδει η μορφή του μυλωνά στο
παράθυρο, ενώ η εξαιρετική ευκρίνεια και λεπτομέρεια του δελταρίου οφείλονται
τόσο στην ποιότητα της λιθογραφικής εκτύπωσης όσο και στο γεγονός ότι ο
φωτογράφος θα πρέπει να χρησιμοποίησε σχετικά μεγάλων διαστάσεων γυάλινη
αρνητική πλάκα.
Παραλήπτης του
δελταρίου ήταν ο κ. Olivido Gomez, κάτοικος Valladolid της Ισπανίας, με τον
οποίο η κ. Οικονόμου είχε ανοίξει αλληλογραφία με σκοπό την ανταλλαγή
εικονογραφημένων δελταρίων, δημοφιλή δραστηριότητα της εποχής εκείνης. Όπως
γράφει σε άπταιστα Γαλλικά στον κ. Gomez, «Πολύ
σας ευχαριστώ για την τόσον όμορφη κάρτα σας. Δεν έχω λόγια να σας ευχαριστήσω
για την φροντίδα που επιδείξατε, απευθυνόμενος στη Μαδρίτη εις αναζήτησιν της
κάρτας του Πρίγκηπως Διαδόχου...».
Το λιθογραφημένο
αυτό δελτάριο αποτελεί εξαίρεση στον κανόνα που θέλει τα λιγοστά
εικονογραφημένα Κυθηραϊκά δελτάρια του πρώτου μισού του 20ου αιώνα
να ανήκουν σχεδόν αποκλειστικά στην κατηγορία των λεγόμενων «φωτοκαρτών» -
πραγματικές δηλαδή φωτογραφίες, τυπωμένες σε φωτογραφικό χαρτί με τη προσθήκη
αυτοσχέδιας λεζάντας. Λίγα τέτοια δείγματα, εκκλησιαστικών κυρίως θεμάτων,
υπάρχουν στο αρχείο Παναγιώτη Φατσέα.
Γιάννης Σταθάτος
-------------------------
Πρώτη δημοσίευση: Κυθέρεια, Απρίλιος
2014
